Zwangerschapskwaaltjes

Klik op onderstaande onderwerpen om naar de desbetreffende uitleg te gaan.

Aambeien

Het zwangerschapshormoon progesteron zorgt voor een verslappend effect op de vaatwanden. Daarnaast kunnen door obstipatie (harde ontlasting) en een verhoogde druk van de baarmoeder op je bloedvaten aambeien makkelijker ontstaan.

Adviezen: Pers niet te veel mee tijdens het poepen en spoel na met koud water. Probeer ter voorkoming van aambeien de ontlasting zo soepel mogelijk te houden door veel te drinken, goed te bewegen en vezelrijk te eten. Fruit zoals pruimen, kiwi’s, peren en sinaasappels zorgen ook voor een betere stoelgang. Wanneer je last van je aambeien hebt, kan je koude kompressen gebruiken om de pijn te verlichten. Gebruik hiervoor bijvoorbeeld een ingevroren tampon. Ook zijn er allerlei middelen te koop voor aambeien. Raadpleeg hiervoor je arts of verloskundige.

Afscheiding

Door verhoogde doorbloeding van de klieren in je vagina zal je meer afscheiding hebben in de zwangerschap.

Adviezen: Zolang je geen klachten hebt, hoef je er niets aan te doen. Draag liever geen inlegkruisjes, deze veroorzaken een broeierig klimaat wat de afscheiding verergert. Mocht de afscheiding veranderen van kleur of heb je last van jeuk, benader dan je huisarts. Dit kan namelijk duiden op een vaginale schimmelinfectie. Deze is goed te behandelen, ook tijdens de zwangerschap. Blijf hier niet mee rond lopen, dit kan tijdens de bevalling een schimmelinfectie in het mondje van de baby veroorzaken (spruw).

Bekkeninstabiliteit

Door een slechte houding en door verweking van de botten onder invloed van het zwangerschapshormoon progesteron kan bekkeninstabiliteit of pijn in je botten ontstaan.

Klachten: een pijnlijk, beurs en moe gevoel in het kruis, rond de heupen of laag in de rug. Een beurs gevoel bij druk op het schaambeen. ‘Startpijn’ bij het begin van een handeling of beweging. Onverhoedse bewegingen kunnen erg pijnlijk zijn, net als traplopen, fietsen, bukken, het optillen van de benen, omdraaien in bed, in en uit bed stappen en andere bewegingen.

Adviezen: een combinatie van rust en beweging. Luister naar je lijf wat wel en niet gaat, probeer ook te blijven bewegen om de spierkracht op peil te houden. Gebruik bij zware handelingen eventueel een bekkenband en til niet te veel. Respecteer je pijngrens en zet bijvoorbeeld een voet bij tijdens het traplopen. Een warm bad of douche kan voor verlichting zorgen. Blijven de klachten aanhouden of verergert de situatie, ga dan eventueel naar (fysio)therapie. (oefentherapie, mensendieck, caesartherapie etc.)

Bloedend tandvlees

Door toegenomen doorbloeding en onder invloed van hormonen krijgen vrouwen soms opgezwollen tandvlees.

Adviezen: Gebruik een zachte tandenborstel en poets goed en vaak. Bezoek eventueel (vaker) een mondhygiëniste tijdens de zwangerschap.

Pijnlijke borsten

De borsten kunnen gespannen of pijnlijk aanvoelen tijdens de zwangerschap. Dit wordt veroorzaakt door verhoogde doorbloeding van het borstweefsel. Daarnaast is er door het zwangerschaphormoon oestrogeen een toename in klierweefsel, als voorbereiding op de borstvoeding.

Advies: draag een goede stevige BH.

Brandend maagzuur

Onder invloed van progesteron treedt er verslapping van de sluitspier van de maag op. Bovendien is de hoek tussen de maag en slokdarm minder scherp waardoor het maagzuur makkelijker terug kan lopen. Druk van de baarmoeder tegen de maag bevorderd maagzuur, dit geldt met name bij een gevorderde zwangerschap. Vooral ‘s avonds en ‘s nachts kun je hier last van hebben.

Adviezen: probeer rechtop te zitten waardoor er meer ruimte in je buikholte komt. Vermijd sterk gekruide of vette spijzen, koolzuurhoudende dranken, koffie, alcohol en sigaretten. Eet kleine porties en ga niet meteen liggen na het eten. Stukjes brood, beschuit, vla, yoghurt of kwark willen nog wel eens zorgen dat het minder wordt. Er zijn meerdere middelen tegen maagzuur te verkrijgen. Raadpleeg hiervoor je apotheek. 

Duizeligheid

Duizeligheid kan vele oorzaken hebben. Dit kan bijvoorbeeld komen door een te lage bloeddruk, laag ijzergehalte (hemoglobine), lage bloedsuikers (hypoglycaemie) of hyperventilatie. Als je op je rug ligt en je wordt duizelig kan dit komen doordat de grote lichaamsader wordt dichtgedrukt door de baarmoeder. Hierdoor stroomt er te weinig bloed terug naar je linker helft van je hart, waardoor duizeligheid, bleekheid en lage bloeddruk kunnen ontstaan.

Adviezen: sta niet plotseling op en eet regelmatig kleine hoeveelheden zodat je suikergehalte in je bloed op peil blijft. Als je duizelig wordt terwijl je op je rug ligt, ga dan op je zij liggen. 

Dikke enkels

Dit kan drie oorzaken hebben. Het kan komen doordat de terugstroom van bloed uit je benen wordt belemmerd door de baarmoeder. De bloeddruk in je benen neemt dan toe met als gevolg vochtuittreding en dikke enkels. Verder kan het komen doordat bloed vanuit de baarmoeder (met een hogere bloeddruk) voorrang heeft op bloed uit de benen wanneer het de grote lichaamsader instroomt. Het gevolg hiervan is dat het bloed zich ophoopt in je benen. Ten slotte kan het hormoon progesteron ook een oorzaak zijn. Hierdoor houdt het lichaam vocht vast en treedt er verwijding van de bloedvaten op.

Adviezen: Wanneer je last hebt van dikke enkels, houdt dan zoveel mogelijk je benen omhoog en masseer ze regelmatig. Lopen of fietsen werkt positief omdat dat de bloedstroom op gang brengt. Met hetzelfde doel kan je wisselbaden nemen of je benen met koud water afspoelen. Ook kan je eventueel steunkousen dragen. Bleekselderij en brandnetelthee zijn vochtafdrijvend.

Haargroei

Tijdens de zwangerschap kan je (hoofd)haar sneller gaan groeien en voller worden. Dit komt door een betere doorbloeding van de huid. Na de bevalling neemt dit weer af en zal het extra haar uitvallen.

Hartkloppingen

Het kan zijn dat je bij geringe inspanning of rustig zitten hartkloppingen voelt. Dit kan komen door toename van de hoeveelheid bloed in je lijf en doordat je hart vaker per minuut klopt tijdens de zwangerschap.

Incontinentie

Incontinentie onstaat door verslapping van de spieren in je bekkenbodem onder invloed van progesteron. Daarnaast komt er meer druk op de blaast door groei van de baarmoeder. Bij drukverhoging zoals hoesten, niezen lachen etc., kan je druppeltjes urine verliezen. Sommige vrouwen hebben geen last van urineverlies, maar hebben het gevoel alsof er een bal of een baksteen in hun vagina hangt. Dit gevoel komt ook door een verzwakte bekkenbodem.

Adviezen: Probeer bekkenbodemoefeningen te doen. Na de bevalling moet dit vanzelf overgaan. Blijft het aanhouden, bezoek dan je huisarts die je dan kan doorverwijzen naar een gespecialiseerde fysiotherapeut.

Kortademigheid

Het ademhalingscentrum in onze hersenen reageert op het CO 2-gehalte in je bloed. Onder invloed van het hormoon progesteron tijdens de zwangerschap is het ademhalingscentrum gevoeliger voor het CO 2-gehalte. Door de verhoogde circulatie van lucht in je longen tijdens de zwangerschap staan je longen makkelijker CO 2 af dan dat de zuurstof wordt opgenomen. Hierdoor daalt het CO 2- gehalte in je bloed. Je lichaam reageert hierop door langzamer te gaan ademen dan normaal. Je voelt je bewust van het langzamere ademen, veel vrouwen ervaren dit echter als kortademig zijn. Ook kan je hartkloppingen krijgen.

Misselijkheid

Misselijkheid ontstaat door hormonale veranderingen. Door de hoge concentratie HCG (Humane ChorionGonadotrofine) zijn veel zwangere vrouwen misselijk in de eerste periode van de zwangerschap. Dit hormoon zorgt ervoor dat je niet meer menstrueert en dat progesteron geproduceerd blijft worden. Na de zestiende week is de placenta groot genoeg en gaat de placenta zelf progesteron produceren. De misselijkheid begint vaak al af te nemen vanaf de twaalfde week.

Adviezen: Probeer regelmatig lichte maaltijden te nemen. Sta ‘s morgens rustig op, probeer wat te eten en drinken op bed en vermijd een lege maag. Indien je overmatig braakt neem dan altijd contact met een arts of je verloskundige op.

Obstipatie

De darmen werken langzamer in de zwangerschap, waardoor er meer vocht uit de ontlasting wordt gefilterd en deze harder wordt.

Adviezen: probeer veel te bewegen en veel te drinken. Eet vezelrijke voeding en houd de ontlasting niet op bij aandrang. Pruimen, sinaasappelsap, peren en kiwi’s bevorderen een goede stoelgang. Eet liever geen bananen, omdat deze stoppend werken. Ontbijtkoek werkt bij de ene vrouw stoppend en bij de andere laxerend.

Psychische veranderingen

Er gebeurt erg veel in je lijf en in je leven en ook je toekomst verandert behoorlijk. Dit betekend dat je als zwangere vrouw ook een veel psychische veranderingen kunt ondergaan, waaraan de hormonen ook hun steentje bij kunnen dragen. Voorbeelden hiervan zijn:

  • Intense beleving zwangerschap (geluk, angst, toekomstverwachting)
  • Veranderde seksualiteitsbeleving
  • Veranderde belangstelling voor de omgeving, in jezelf gekeerd zijn
  • Angst voor de bevalling en de tijd erna
  • Veranderingen in relationele sfeer ten aanzien van het ouderschap

Vaak plassen

De groei van de baarmoeder geeft een verhoogde druk op de blaas, waardoor je vaker moet plassen. Als je dikke enkels of benen hebt en je lichaam gaat dit vocht weer afvoeren zul je ook meer gaan plassen, dit gebeurt met name in het kraambed. Vaak kleine beetjes plassen en een zeurende onderbuikspijn kan echter duiden op een blaasontsteking (cystitis). Raadpleeg bij twijfel je arts of verloskundige.

Verhoogde speekselafscheiding

Een verhoogde speekselafscheiding gaat vaak in combinatie met misselijkheid, omdat het soms moeilijk weg te slikken is. Hier kun je niet veel tegen doen.

Veranderde seksuele gevoelens

Klik hier voor de folder : zwanger en vrijen 

In het algemeen:

  • 0-16 weken: Vaak minder zin door angst voor beschadiging van vrucht, misselijkheid en vermoeidheid.
  • 16-32 weken: Vaak meer zin door betere doorbloeding van geslachtsorganen.
  • 34-40 weken: Fysieke problemen, soms pijn. De man kan zich aangetrokken of afgestoten voelen tot het zwangere lijf.

Heb géén geslachtsgemeenschap bij:

  • bloedverlies
  • voorliggende placenta
  • dreigende miskraam of vroeggeboorte
  • gebroken vliezen
  • vergevorderde ontsluiting

Snurken

Door de verhoogde doorbloeding zijn de slijmvliezen opgezwollen. Hierdoor kun je sneller gaan snurken.

Adviezen: ga op je zij liggen. Gebruik een fysiologische zoutoplossing om op te snuiven waardoor de slijmvliezen minder gezwollen raken. Vraag hiernaar bij je apotheek.

Slecht slapen

Dit kan allerlei oorzaken hebben. Het kan komen door psychische oorzaken. Houdingsproblemen, niet meer je draai kunnen vinden. Snurken, vaak moeten plassen, kindsbewegingen, beenkrampen.

Adviezen: neem een warm bad/douche voor het slapen gaan. Doe een avondwandeling, neem een kopje warme melk of slaapthee. Leg veel kussens in bed zodat je een lekkere houding aan kunt nemen. Praat daarnaast over je angsten of ongerustheden.

Spataderen

Spataderen ontstaan door overvulling van (oppervlakkige) bloedvaten in de benen. Spataderen komen tweemaal zo vaak voor aan het linkerbeen. Een voorteken hiervan kunnen restless legs zijn.

Adviezen: Probeer regelmatig te lopen. Massage wil nog wel eens zorgen dat de spataderen minder of minder pijnlijk worden. Ga met je benen omhoog liggen of zitten. Ga niet een te lange tijd achter elkaar staan of zitten. Probeer niet met je benen over elkaar te zitten. Draag makkelijke en lage schoenen waardoor je goed je voeten kunt ‘afwikkelen’ bij het lopen. Je kunt eventueel steunkousen laten aanmeten. Hier is een recept van je huisarts voor nodig.

Spierkrampen / Restless legs

Spierkrampen en rusteloze benen worden veroorzaakt door een verminderde doorbloeding van de benen. Een tekort aan fosfor of calcium wordt ook vaak genoemd, maar is als oorzaak hiervan niet bewezen.

Adviezen: probeer de spier op te rekken, probeer de spier waar de kramp in schiet (meestal de kuiten) voor de nacht te masseren. Grootmoeders recept: leg een stuk zeep in je bed.

Tintelende vingers / carpaal tunnelsyndroom

Door vochtophoping zwellen de bindweefsels in de pols op en wordt de zenuw in je pols afgekneld, wat leidt tot tintelende vingers en handen. Dit kan ook optreden bij hyperventilatie en bij een hoge bloeddruk. Als de zenuwen onder het sleutelbeen worden afgekneld kan de hele arm dik en ongevoelig worden.

Adviezen: Beweeg je armen en handen regelmatig. Spalk je polsen eventueel, draag bijvoorbeeld een polsbeschermer. Na de zwangerschap moet dit probleem langzaam oplossen.

Zwangerschapsmasker

Door een verhoogde aanmaak van Melanocyten Stimulerend Hormoon (MSH) worden meer pigmentcellen aangemaakt (melanocyten). Hierdoor worden zwangere vrouwen sneller bruin en worden sproeten en pigmentvlekken donkerder. Dit verdwijnt niet altijd na de zwangerschap. Hierdoor ontstaat ook de bekende donkere zwangerschapsstreep op de onderbuik, de linea nigra.

Adviezen: probeer direct zonlicht op je huid te vermijden. Bescherm jezelf met parasol en/of hoed en gebruik zonnebrand met een hoge beschermingsfactor. Probeer daarnaast zonnebankgebruik te beperken.

Zweten

Door verhoogde doorbloeding van de zweetklieren en een verhoogde afscheiding. Met name ‘s nachts kun je hier meer last van hebben omdat dan de rest van de stofwisseling stil ligt.

Adviezen: draag katoenen kleding, kleding die je gemakkelijk vaak kan verwisselen en wassen.